دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

معرفی منشآت شمس‌المعالی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
صفحات ۱۱۴- ۹۱ جُنگ خطی شمارهٔ ۴۰۴۸/۳ کتابخانهٔ مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران با هشت نامه از شمس‌المعالی نی‌ریز آراسته‌شده است. این صفحات که به خط نسخ کتابت شده‌اند، ابعاد ۱۲ × ۱۸ دارند و دارای رکاب‌اند. مخاطبان این نامه‌ها، مشخص نیست و تنها از درون‌مایهٔ یکی از آن‌ها، نامهٔ چهارم، می‌توان دانست که مخاطب، ابراهیم نام داشته است. میرزا اسحاق با بهره از آرایهٔ «براعت استهلال» یا نیکو آغازی، نامهٔ خود را با آرایهٔ «سلام علی ابراهیم...

شرح احوال ابوالقاسم نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » ابوالقاسم نیریزی(فرزند محمدتقی) »
ابوالقاسم فرزند محمدتقی، از خوشنویسانِ سده سیزده هجری قمری است. با توجه به نام پدرش و تاریخ زندگی او، می‌توان احتمال داد که او فرزند محمدتقی خوشنویس و برادر محمدحسین نیریزی باشد. تنها اثری که از او در دست است، صحیفه سجادیه‌ای است که در سال ۱۲۲۴ ه. ق. کتابت کرده است.  صحیفه سجادیه: نیم ربعی (۵ / ۱۱ × ۱۸ سانتی‌متر)، ۱۴۴ برگ و هر صفحه ۲۲ سطر، به قلم نسخ، کتابت ممتاز و ترجمه به قلم نستعلیق کتابت خفی خوش،...

آثار ابوحامد نور الدین عبیدالله بن علاالدین محمد بن عفیف الدین محمد حسینی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی » خاندان سید نورالدین محمد حسینی » ابوحامد نور الدین عبیدالله بن علاالدین محمد بن عفیف الدین »
     چنانکه سخاوى گفته است، او آثارى نیز به رشته تحریر درآورده بود. ظاهرا بر کتابهاى المنهاج، التیسیر بارزى و الانوار اردبیلى حاشیه‏ها و شرحهایى نگاشته بود که البته هیچ کدام را به انجام نرساند . تنها اثرى که آن را به پایان رساند، کتاب مجمع البحار در فقه بوده است .  ...

شرح احوال سید علی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » سید علی نیریزی(فرزند سیدنعیم بزرگ) »
سید علی فرزند سیدنعیم شیخ الاسلام بزرگ، عالم و خوشنویس توانا که در سده سیزده هجری قمری در نی‌ریز می‌زیسته است. همچنان که اشاره شد، خاندان او در شمار عالمان و بزرگان و ادیبان آن دیار بودند. سید علی به احتمال در اواسط نیمه اوّل سده سیزده در نی‌ریز ولادت یافت و در همانجا بالید و تحصیلات خود را به انجام رساند. با توجه به تاریخ آثار به جا مانده از او، به احتمال در اواخر سده سیزده هجری قمری وفات یافته است. از...

شرح احوال و زندگانی سراب نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » سراب نیریزی »
     دانسته ‏هاى ما درباره سراب نیریزى بسیار اندک و مبتنى است بر گزارش مختصرى که داور در تذکره مرآت الفصاحه به دست داده است.      نام او سید محمد، فرزند سید عفیفا شیخ ‏الاسلام نیریز و برادر سید نعیم سحاب نیریزى بود. او «سراب» تخلّص مى ‏کرد و فقط سه بیت از اشعار او در دست است.   پسرى ،گل رخى و سیم اندام                                  ...

سید ابوطالب حسینى نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » سید ابوطالب حسینی نیریزی(فرزند سید حسین) »
سید ابوطالب حسینی نی‌ریزی، فرزند سید حسین، از خاندانِ سید جلال‌الدین عبدالله و از نوادگانِ سید قطب‌الدین محمد نی‌ریزی و پسرعموی سید نورالدین حسینی است، که به ابوطالب لمس شهرت دارد. سید ابوطالب از خوشنویسان توانا بوده و در خطوط نسخ، شکسته و ثلث مهارت داشته است. میرزاحسن حسینی فسایی، در فارس‌نامه ناصری او را ستوده و در توصیف او گفته است: «جناب مستطاب سید ابوطالب خوشنویس که قلم مشکین رقمش خط نسخ بر خطوط نسخ نویسان کشیده است». سید ابوطالب در...

خسرو و شیرین (اثر شعله نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
مهم‌ترین و تنها اثر مدون شعله نی‌ریزی، مثنوی خسرو و شیرین است. این مثنوی به تقلید از مثنوی خسرو و شیرین نظامی گنجوی به بحر هزج مثمن مقصور در داستان عشق خسرو به شیرین و عشق فرهاد به شیرین سروده شده است. شعله این مثنوی را به معتمدالدوله فرهاد میرزا تقدیم کرده و به گفته مؤلف تذکره مرآت الفصاحه، صد تومان از معتمدالدوله انعام گرفته است. این موضوع که وی برای تقرب به دستگاه فرهاد میرزا و عذر گناهان گذشته...

شرح احوال و زندگانی شمس المعالی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) »
      اطلاعات موجود در باره وى را مى‏ توان به دو دسته تقسیم کرد:      1 - نخست آثار به جا مانده از خود او که عبارتند از: تذکره مدایح مؤیدیه که در برخى منابع به اشتباه مدایح معتمدیه نامیده شده است ؛ دیگر از آثار او، رساله استخراج سهام و تعیین طلوع فجر و مسایل نجومى و انشاء و مراسلات است. همچنین اثر دیگرى با عنوانِ شیرازیه به او نسبت داده ‏اند که در بخش آثار به معرفىِ...

توضیح آثار میرزا احمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) » آثار میرزا احمد نیریزی »
  گفته‏ اند که میرزا احمد 99 تا 120 قرآن، 77 صحیفه سجادیه و تعداد بسیارى ادعیه، مرقع و قطعه کتابت کرده است . سنگلاخ در تذکره خود از مشاهده 120 قرآنِ وى سخن به میان آورده  و میرزاحبیب خراسانى نیز گفته است: «کسى به اندازه او کلام قدیم [ قرآن ] ننوشته است ». برخى از تذکره‏ نگاران معاصر نیز به تبع سنگلاخ، آثار او را از حدّ فزون دانسته اند . هر چند آثار بسیارى از...

شیرازیه(اثر شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » آثار و تالیفات شمس المعالی نیریزی »
 شیرازیه: این اثر منسوب به شمس المعالى است و در ضمن تذکره مدایح مؤیدیه (از صفحه 39 تا صفحه 68) آمده است. شیرازیه شامل سه دفتر است. با توجه به آغاز این رساله، به نظر مى‏ رسد که شیرازیه نام دفتر نخست این رساله باشد، زیرا در آغاز آن آمده است: «دفتر الاوّل الْمُسَمّى بشیرازیه » وهمچنین رساله دوم با این عبارت شروع شده: «هذه رساله الثّانویّه فى مَدْحِ الْمَمْدوُح بِالکِنایَه ».     این اثر، رساله ‏اى است منثور...